Door H. Warring

Jarenlang kwam ik met de Harm Tiesing-kalender bij Henk en Betty Stegink in de oude boerderij aan de Drouwenerstraat in Borger.“Komt erin en ga even zitten.” Dan werd er over de dagelijkse dingen gepraat. In de zomer van 2023 kwam ik er weer en Betty is dan alleen. Ik zeg tegen haar: ”Ik wil wel een stukkie over u schrijven voor de Zwerfsteen. U ben de oldste vrouw in Borger, die nog op een boerderij woont.” Ze zegt: “Moet dat, wil je dat, ikke?” Het kan wel een mooi stukkie worden over jullie zo lang op ’t aole stee, “zeg ik. “Nou is wel goed,” zegt ze.” “Ik neem contact op met één van uw dochters, die kan er ook bij zijn als ik schrijf.”

Twee weken later word ik gebeld door dochter Truus. Ze zegt dat ze er zaterdagmiddag zal zijn. Later belt ze af. Mam heeft corona gekregen en later nog meer ongemak. Een aantal weken later is ze overleden. Het afscheidsverhaal van de dochters uitgesproken op de afscheid van moeder in Het Anker in Borger staat onder dit verhaal. Hierbij maak ik enkele aantekeningen over de familie Stegink, zoals ik ze gekend heb.

Vader Roelof Stegink (1890-1972) geboren in Anloo komt in Borger te wonen en trouwt met Henderkien Seggers (1893-1978). Samen krijgen ze drie kinderen. Meintje, Roelie en Henk (18 juni 1927). Na de lager school gaat hij naar de landbouwschool, De Steginks hebben een gemengd bedrijf, het land vlak bij huis aan de weg naar Drouwen , in de Koesteeg en wellicht elders. Hun vee liep bij de Eeserbrug, bij de sluis. Oom Berend Seggers vrijgezel, een broer van Henderkien, woonde bij hun in en werkte mee op de boerderij. Deze Berend hinkte met een been, hij had misschien een val gemaakt. Ik zie Berend nog lopen. Zaterdagsmiddags ging hij naar kapper Wichertjes om de baard af te laten scheren met een groot mes. Berend werd 83 jaar.

Henk Stegink voetbalde in zijn jeugd bij de s.v. Borger. Hij speelde in het eerste elftal. In zijn verkeringstijd met Betty, stond zij voor de klas en plaagden de leerlingen haar soms als Henk met paard en wagen op weg naar de weilanden langs kwam, met “juf, daar komt Henk met paard en wagen aan “of “Juf, daar komt je liefje ook aan met de eau de cologne wagen.” Henk zat ook in de boerschap, bekend is, dat hij de notulen in dichtvorm voorlas.

In 1972, was schrijver dezes, als melkboer in dienst van Geert Everts, die had tevens een supermarkt aan de Grote Brink. Tijdens de novemberstorm van dat jaar stormde het zo abnormaal dat niemand bij de weg was. Ik kom bij Stegink binnen en het eerst is wat de oude mevrouw Stegink zegt: “O, o. Dat is ook wat.” ”Wat is er dan?” ”Oh, oes tutenhok is in de locht vleugen.” ”Ja, dat is zeker wat,” zeg ik.

In 2012, toen ik met de kalender van de St. Harm Tiesing kwam, praatten we over de daagse dingen. Henk zit in de leunstoel en het gaat niet zo goed en hij zegt: “Hier ben ik geboren en hier wil ook starven”. En dit mocht ook zo uitkomen op 12 mei 2012. Henk en Betty herinneren we als leuke Borgerders. Ze kwamen altijd bij “Dikke Verhalen” van Jans Polling op de zondagmorgen bij Bieze. Zoals beschreven, blijft Betty tot de laatste maanden op de boerderij.

Ik eindig dit schrijven met een gedicht van de Borgerder schrijver/dichter Ger Veenstra.

Ok heur leven is verdwenen
As de undergaonde zun
Maor ‘twas aalde muite weerd west
Vanaf ende tot begun.

Levensloop mama

Zoals net in het gedicht al genoemd werd:
Is mama op 2 november 1932 op Groot Ganzepoel te Angerlo in Gelderland geboren. Een prachtmeisje, Betje, oudste dochter van Gerrit Hesselink en Truus Harbers. Zes jaar later komt er nog een broertje bij: Gerrit. Super leuk natuurlijk In 1940 wordt de benjamin geboren, Henk. Het gezin is compleet. De oorlogsjaren komen en na de bevrijding begint haar puberteit. Paardrijden op Nellie, naar de Posbank, kamperen met vriendinnen en gymnastiek. De slimme meid gaat studeren aan de Rollecate in Deventer, een studie tot tuinbouwlerares. Er ontstaat een vriendschap tussen 7 dames op het internaat voor het leven. Regelmatig volgt een reünie. Vaak terug naar Deventer waar 2 kaartjes werden gekocht en geschreven voor de 2, die waren geëmigreerd. Eén naar Zuid Afrika en de andere naar Frankrijk. Enkele weken geleden was Dina bij mama, het fotoboek van toen erbij en herinneringen ophalend.

In 1953 verhuist mama weer een provincie noordelijker naar Drenthe. Een baan voor de klas op de huishoudschool brengt haar naar Borger. Ze wordt lid van de plattelandsvrouwen, 70 jaar lang. In februari dit jaar daarom nog in het zonnetje gezet. Ook staat ze een paar dagen per week voor de klas in Stadskanaal. Maar in Borger ligt haar hart. Op 5-5-1955 is het 10-jarig bevrijdingsfeest in Borger. Henk Stegink trekt de stoute schoenen aan. Dikke verkering. In 1957 trouwt het gelukkige koppel en trekt mama in, op de boerderij aan de Drouwenerstraat In Borger. Opa en oma Stegink bewoonden de helft van het huis en oom berend sliep in de bedstee in de keuken. Die hoorde bij de deal. Je kunt het je nu niet voorstellen, maar als je trouwde werd je als vrouw ontslagen. Op papier was mama nu ‘zonder beroep’.

Ze was een boerin in hart en ziel, zorgde voor de kalfjes, de tuin en het huishouden. En later ook voor ons. In 1958 werd Roelof geboren. Het was een moeilijke start maar het leek goed te komen. Dolgelukkig waren ze met hun geliefd zoontje. Toen papa’s zus langs kwam met haar baby, die een paar dagen jonger was, werd pijnlijk duidelijk dat Roelof achterbleef in zijn ontwikkeling. Zuurstofgebrek bij de geboorte, meervoudig gehandicapt zal later blijken. Een zware dobber, maar de liefde was er niet minder om. Hij verhuist op achtjarige leeftijd als één van de eerste bewoners naar ‘De Brink’ in Vries. Heel verdrietig geven ze de zorg uit handen.

We vonden recent een huurcontract uit mei 1960. Opa en oma Stegink mochten levenslang blijven wonen op de boerderij voor de som van één gulden per jaar. Mama was toen zwanger van Truus. De boerderij werd verbouwd met slaapkamers boven en een badkamer met douche, volgens de moderne maatstaven. Truus kwam in augustus ter wereld en twee jaar later Hennie. Twee heerlijke dochters. Voor de komende jaren was dit het gezin.

De jaren 60 waren met pieken en dalen. Broer Gerrit trouwt met Willemien en broer Henk studeert af in diergeneeskunde en trouwt met Gerda. Maar tijdens hun huwelijksreis blijkt er iets goed mis. Drie maanden later sterft hij op 26 jarige leeftijd. Een groot verdriet, zijn portret staat tot de dag van vandaag op de schoorsteenmantel. Papa kreeg een ernstig auto-ongeluk terwijl mama zwanger was van Jet. Gelukkig loop alles goed af. Ik, Gerda, wordt geboren in 1971, het nestedulligien van de familie. Opa Steging overlijdt een half jaar later en ook oom Berend en oma Stegink overlijden in die periode. Het grootste verdriet is het overlijden van zoon Roelof op 16 jarige leeftijd.

Als eerste dochter verlaat Truus het huis en gaat naar Zwolle, stad aan de IJssel. Een aantal jaren later verlaat ook Hennie ’t nest en verhuist naar Bolsward. Jet gaat studeren in Groningen. In 1989 verlaat ook ik als laatste het huis en vertrek naar Wageningen. Oma Hesselink, op wie mijn moeder zo lijkt, overlijdt en opa 2 jaar later. Wat haar natuurlijk veel verdriet doet.
En de melkkoeien gaan weg, Mama laat haar emoties niet gauw merken, maar droeg alles in stilte. Nu er niet meer gemolken hoefde te worden was er tijd voor fietsen met de buren, bridge, rummycub, maar vooral voor de drie kleinkinderen, Niels, Susan en Judith, die in de jaren 90 werden geboren en vrolijkheid brachten, zoals op sinterklaasavonden., waar het cadeau van onze koningsgezinde mama al jaren de oranjekalender is. Familieweekenden waren altijd gezellig, een huis in Twente, Friesland of op een van de Waddeneilanden, Limburg ook mooi, maar als Jet het mama vraagt, gaat ze het allerliefste naar Gelderland, bij voorkeur de Achterhoek. De grote reis naar Canada wordt gemaakt. Truus gaat mee. Eindelijk op bezoek bij neef Henk en zijn vrouw Doris in Saskatoen. Een onvergetelijke ervaring, de Niagara-watervallen moet je gezien hebben.

Haar grote liefde, Henk, onze papa, overlijdt 12 mei 2012. Toen werd ’t stil, één bordje op de keukentafel en de radio aan om de leegte vullen. Toch kom mama ook goed alleen zijn. Ze nam de regie en de afstandsbediening van de televisie in handen, las boeken en de krant of rommelt was in de tuin. Maar altijd blij als we langskwamen. Ze was actief lid van de boekenclub en met de tuinclub werden prachtige tuinen bekeken. Voor de schoonmaak kwam Lammie al 50 jaar een dagdeel per week over de vloer. Zij overleed vorig jaar enkele dagen nadat ze nog bij haar was geweest. Daar was ze zichtbaar van slag van.

Het afgelopen jaar was er één van inleveren. Een val in mei leek eerst niet zo erg. Voor de verjaardag van Joop konden we haar nog in de auto meenemen. En ze vond ’t heerlijk te smullen van de BBQ en genieten van het gezelschap. Een paar dagen later belde de buurtzorg dat het lopen bijna niet meer ging. Ik ben naar Borger gegaan en het was inderdaad schrikken hoe moeizaam de stapjes werden gezet. Hennie ging de volgende dag met haar naar het Wilhelminaziekenhuis in Assen voor een foto en een scan. Opgelucht dat er geen gebroken heup was. Wel noodzaak voor zorg, een spoedplek in Borgerhof volgde al de volgende dag. Hennie en Jet rollen haar met rolstoel, rollator en noodzakelijke spulletjes naar toe. Niet beseffend dat je nooit levend naar de boerderij zou terugkeren. Weken later bleek de heupkop wel degelijk fors gebroken en volgde een spoedoperatie. Revalidatie in de Boshof, zonder het gewenste resultaat. De knieën waren te versleten en pijnlijk.

Terug naar Borger kon niet en de laatste twee maanden had ze een mooie kamer in het Elsje van der Laanhuis in Eelde. Waar ik op de fiets makkelijk even langs kon komen. En weer wat eigen meubels om je heen. Maar uit de rolstoel kwam je niet meer. En toen de handen ook begonnen te zwellen als een ballon gaf jij, die nooit klaagt aan dat het strekken van de vingers pijn deed.
Eten, drinken en krantlezen werd moeilijk en de medicatie opgevoerd. Handen werden dunner maar de verwarring in het hoofd nam toe.

We hebben haar 91ste verjaardag wel gevierd. Vijftien dagen later is het haar laatste dag. We hadden de nacht al bij haar gewaakt. Er werd nog video-gebeld met de Ganzepoel, hoe mooi dat ze haar ogen even opensloeg en broer Gerrit nog wat tegen haar kon zeggen. Op deze mooie herfstdag – 17 november – tegen zonsondergang, vertrok ze voor de grote overtocht. De volgende ochtend hebben we haar teruggebracht naar de boerderij en straks brengen we haar naar de laatste rustplaats, naast papa. Dag lieve, zorgzame en trouwe moeder. Bedankt voor alles.