“Wel was Harm Tiesing?”
Harm Tiesing (13 meert 1853 in Börger) gruide op in armoou kun dus neeit naor schooul. Hij waarkte zich op tot keuterboer. Deur zölfstudie wus e hum geestelijk ok aordig te ontwikkeln. Hij had in Börger kerkelijke en maotschappelijke functies.
Harm Tiesing begon te schrieven oet geldgebrek. Hij hef meer as doezend publicaoties, benaom over landbouw en volkskundige onderwaarpen op zien naom. Boetendes hef e teneeilstukken en een paor gedichten schreven, maor zien Drèentstaolige dörpsnovellen in feuilletonvörm worden beschouwd as zien belangriekste schrieverij.
Drie daorvan bint nao zien dood as boek oetgeven. Marthao Ledeng, de bloem van ‘t darp (feuilleton 1892 – 1893), Over de Hunse, ‘n vertelling veur ‘t Drèèntsche volk (feuilleton 1901 – 1902) en Zien broed verloren (feuilleton 1902 – 1904).
Tiesing schreef in ‘t Drents, dik tachtig jaor veur de officiële Drentse spelling deur Provinciale Staten van Drenthe erkend is. In zien schrieverij valt een stuk of wat spellingzaken op:
- De typische Börgerder g-klaank, zoas in ‘t Engels ‘goal’ en ‘big’, schref Tiesing met kg, – ik zekge, lakchend, overlekgen.
- De lange u-klank schref e as ue. Hij wuer, zij vrueg, jongelue.
- As de stam op een t eindigt, schref Tiesing der toch nog een t achter. Stam plus t. Ze proott, …die Jaantien heett.
De historische veriening in Börger is vernuumd naor Harm Tiesing. De Stichting Harm Tiesing (www.stichtingharmtiesing.nl) is opricht op 13 januari 1986. Dizze stichting hef as doel de kennis van de geschiedenis van de veurmaolige gemiente Börger oet te breiden. Op de eerste zaoterdag van de maond november organiseert dizze stichting aal jaor de Harm Tiesingdag.
In 2003, ter gelegenheid van ‘t 150e geboortejaor van Harm Tiesing hef de Stichting Harm Tiesing ‘t boek Harm Tiesing Uit en over Drenthe, Beschouwingen en verhalen over het volksleven in de provincie Drenthe gedurende de 19e eeuw en begin der 20e eeuw oetgeven. De inleiding van dit boek is schreven deur dr. Henk Nijkeuter.
In 1943 har C.H. Edelman al een verzamelbundel samensteld: De geschriften van Harm Tiesing over den landbouw en het volksleven van oostelijk Drenthe (1943, Van Gorcum & Comp. te Assen).
Van Harm Tiesing stiet in Börger een standbeeld.
Boekpublicaties:
- Marthao Ledeng, de bloem van ‘t darp (feuilleton 1892 – 1893 – oetgave 1943);
- Over de Hunse, ‘n vertelling veur ‘t Drèèntsche volk (feuilleton 1901 – 1902) – oetgave zj;
- Zien broed verloren (feuilleton 1902 – 1904 – oetgave zj);
- De geschriften van Harm Tiesing over den landbouw en het volksleven van oostelijk Drenthe (1943);
- Harm Tiesing Uit en over Drenthe, Beschouwingen en verhalen over het volksleven in de provincie Drenthe gedurende de 19e eeuw en begin der 20e eeuw (2003).
Publicaties over Harm Tiesing:
- Kuipers, Drenthe’s erfgoed. Hoogeveen 1978, p. 133-141.
- de Jonge, Harm Tiesing als toneelschrijver, in: Drenthe 1953/blz 20.
- Jan Naarding, Harm Dreum, in: Drenthe 1953/19.
- J. Bieze, Aolie’s Harms leven, in: NDVA 1954/57-72.
- H. Edelman, Harm Tiesing als schrijver, in NDVA 1954/52-54.
- Linthorst-Homan, in NDVA 1937/9-11
- Klompmaker, Harm Tiesing en de armenzorg. Een Drents diaken en politicus rond de eeuwwisseling, In: Harm Tiesingdag 1984, Stichting Oud-Borger 1984, p.3-36.
